สัพเพ ธัมมา อนัตตา พระพุทธเจ้าบอกของทั้งหมดนี้ ไม่ใช่เราไม่ใช่ตัวเรา ไม่รู้กัน พอเห็นอะไรก็ว่าเป็นของเราแล้ว ของเขายังไม่ทันถวายเลย เห็นปั๊ปก็เป็นของเราก่อนแล้วนี่ พอเขาไปถวายให้องค์อื่นก็หัวใจตกไปที่เท้านู่น ทำไมไม่มาถวายเรา จิตมันไว อุปทานมันยึดมั่นถือมั่น เห็นอะไรมันจองไว้ก่อนแล้ว เห็นขนมนมเนยเขายังไม่ทันถวายเลย ตัวเองจองไว้แล้ว นั่งปลายแถวพอถึงตัวเองมันหมดไปเสีย แล้วคนอื่นหยิบไปหมดก่อน
พระพุทธเจ้าถึงสอนให้ยินดีตามมีตามเกิด ตัวนี้แหละที่จะไปตัดไอ้ตัวจับจองข้าวของสิ่งของต่างๆ ทั้งหลายว่าเป็นเราของเรา อะไรมันเป็นของเรามันก็ต้องอยู่กับเราคิดแค่นี้ อะไรที่มันไม่มาถึงเรา ไม่อยู่กับเรา ก็ไม่ใช่ของเรา ไม่มีอะไรสบายกว่า กลับไม่รู้ มีแล้วมันทุกข์ ทุกข์เพราะมี ไม่ใช่ทุกข์เพราะไม่มีนะ ทุกข์กับสามีเพราะอะไร เพราะมีสามี ทุกข์กับภรรยาเพราะอะไร เพราะมีภรรยา ทุกข์กับลูกเพราะอะไร เพราะมีลูก ถ้าไม่มีลูกจะทุกข์กับลูกไหม
คนเป็นโสดนี่เขาจะทุกข์กับสามี ทุกข์กับภรรยาหรือเปล่า เขาจะทุกข์กับลูกหรือเปล่า ดูคนที่มีลูกซิ ! เขาสุขไหม มันทุกข์ตั้งแต่อยู่ในท้องแล้ว เวลาตั้งท้องก็คลื่นไส้อาเจียนแล้ว เห็นทุกข์เป็นสุขไป
ที่สุขจริงกลับไปเห็นว่าทุกข์ เวลาไม่มีกลับเห็นว่าเป็นทุกข์ไป เวลามีแล้วทุกข์กลับเห็นว่าเป็นสุข พอตั้งท้องมันก็อาเจียนแล้วนะ มันก็คลื่นไส้ร่างกายมันปฏิเสธมันไม่อยากจะรับมันจำใจต้องรับ
ทุกข์ตั้งแต่เริ่มต้นทุกข์ทุกขั้นตอน เวลาคลอดทุกข์หรือสุขล่ะ คลอดออกมาแล้วก็ต้องเลี้ยงดูเขา ดึกๆดื่นๆเขาปวดท้องเขาก็ร้องขึ้นมา หลับไม่เป็นหลับ นอนได้ปั๊ปเอ้าร้องอีกแล้ว นี่มีอะไรแล้วมันทุกข์กลับไม่รู้กัน เพราะหลงกันยอมทุกข์ เวลาไม่มีอะไรมีความสุขกลับไปเห็นว่าเป็นทุกข์ อยู่คนเดียว กลับว้าเหว่เศร้าเหงาหงอยไม่มีเพื่อน อยากไปมีเอง
ถ้าไม่อยากมันก็ไม่เศร้าไม่เหงา อยู่คนเดียวต้องรู้จักควบคุมใจ ทำใจให้สงบอย่าปล่อยให้อารมณ์ต่างๆมันมาทำให้เราทุกข์ ต้องพยายามดับมันลงไป พยายามเจริญสติไป พุทโธไป นั่งสมาธิไปทำใจให้สงบ ใจสงบแล้วก็ว่างเย็นสบาย
พอสงบแล้วทีนี้ไม่อยากจะอยู่กับใครแล้ว รู้แล้วว่าอยู่กับใครมันวุ่นมันทำให้ใจไม่สงบ มันเรื่องมาก ไหนจะเอาอย่างนั้นไหนจะเอาอย่างนี้ ได้คืบก็จะเอาศอก ได้ศอกก็จะเอาวา ไม่ได้ก็โกรธโมโหเสียใจ นี่แหละคือความทุกข์ ใจเรามันวิ่งไปหาความทุกข์เอง ของทุกอย่างในโลกนี้ สัพเพ สังขารา ทุกขา ของทั้งหลายในโลกนี้เป็นทุกข์ เพราะเป็น สัพเพ สังขารา อนิจจา เพราะของทั้งหลายในโลกนี้ ไม่เที่ยงแท้แน่นอน มีเกิดมีดับ มีมามีไป มีเจริญมีเสื่อม.
ไม่เที่ยงแท้แน่นอน มีเกิดมีดับ มีมามีไป มีเจริญมีเสื่อม : พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต
